Matura z chemii 2012 - poziom podstawowy
rozwiązania ze szczegółowym opracowaniem - ciąg dalszy 2
Zobacz też: matura z chemii 2012 - poziom rozszerzony część 1 - część 2 - część 3
Zadanie 24.
Stwierdzono, że 6,5 g pewnego gazowego węglowodoru zajmuje w warunkach normalnych objętość równą 5,6 dm3.
Oblicz masę molową tego weglowodoru.
Obliczenia:
6,5g ----- 5,6dm3 x[g] ----- 22,4dm3
[1 mol gazu w warunkach normalnych zajmuje objętość około 22,4 dm3; obliczamy masę jednego mola węglowodoru.]
5,6dm3 * x = 6,5g * 22,4dm3 x = 26 g
Zatem masa molowa węglowodoru wynosi 26 g/mol.
Odpowiedź: Masa molowa węglowodoru wynosi 26 g/mol.
Zadanie 25.
Poniżej przedstawiono wzory sześciu jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów.
Uzupełnij zdania, wpisując numery, którymi oznaczono wzory odpowiednich związków.
1. Związek I jest izomerem związku VI . [Oba związki mają taki sam wzór sumaryczny C3H6O ("zupełnie sumaryczny").]
2. Związek II powstaje w wyniku reakcji związku V ze związkiem IV . [Związek II jest estrem, to propionian propylu. Estry powstają w reakcji kwasów z alkoholami. Związek V to kwas propionowy, związek IV to n-propanol (alkohol n-propylowy).]
3. Wodny roztwór związku III ma odczyn zasadowy. [Związek III jest aminą, to etyloamina. Aminy mają charakter zasadowy, a ich roztwory wodne mają odczyn zasadowy.]
4. Produktem redukcji związku VI jest związek IV . [Związek VI jest aldehydem, to propanal. Związek IV jest alkoholem pierwszorzędowym, to n-propanol. Aldehydy można zredukować do odpowiednich alkoholi pierwszorzędowych.]
Zadanie 26.
Przeanalizuj poniższe schematy przedstawiające trzy reakcje chemiczne, którym ulegają pochodne węglowodorów, i wpisz wzory półstrukturalne (grupowe) produktów organicznych.
[W reakcji 1. keton (propanon, aceton) uległ redukcji do odpowiedniego alkoholu drugorzędowego (propan-2-olu). Reakcja 2. to zobojętnianie. Kwas karboksylowy (kwas octowy) przereagował z zasadą (wodorotlenkiem sodu) dając sól (octan sodu) i wodę. 3. to reakcja aminokwasu (alaniny) z kwasem (kwasem solnym), reaguje grupa aminowa.]
Informacja do zadań 27. i 28.
Paliwa do silników wysokoprężnych otrzymywane z ropy naftowej można zastąpić biopaliwami. Wytwarzanie biopaliwa polega na ogrzewaniu oleju roślinnego z dużą ilością alkoholu w obecności katalizatora. Proces ten można zilustrować ogólnym równaniem, w którym R oznacza grupę węglowodorową:
Zadanie 27.
Uzupełnij poniższy schemat równania reakcji otrzymywania biopaliwa z trioleinianu glicerolu i metanolu, wpisując wzory półstrukturalne (grupowe) brakującego substratu i produktu.
[Analogicznie jak w schemacie nad zadaniem.]
Zadanie 28.
Napisz nazwę grupy jednofunkcyjnych pochodnych węglowodorów, do której zalicza się główny składnik biopaliwa otrzymanego opisaną metodą.
Estry
[Możemy to poznać po obecności grupy estrowej -COO- i przyłączonych do nich grupach.]
Zadanie 29.
Uzupełnij poniższą charakterystykę glicerolu (propano-1,2,3-triolu), wybierając jedno określenie spośród podanych w każdym nawiasie. Wybrane określenia podkreśl.
Glicerol reaguje z aktywnymi metalami, np. z sodem, tworząc alkoholany i ( wodór / wodę ), pod działaniem kwasów karboksylowych ( ulega / nie ulega ) reakcji estryfikacji, a w reakcji z wodorotlenkiem miedzi(II) tworzy ( czarny osad / pomarańczowy osad / szafirowy roztwór ). [Tutaj wiemy albo nie wiemy, powstawanie wodoru można by też wywnioskować pisząc reakcję.]
Zadanie 30.
a) Spośród odczynników o podanych niżej wzorach wybierz ten, który należy dodać do probówki z kleikiem skrobiowym, aby potwierdzić obecność skrobi. Uzupełnij schemat doświadczenia, wpisując wzór wybranego odczynnika.
NaCl (aq) Br2 (aq) I2 w KI (aq) CuSO4 (aq)
[Jod tworzy ze skrobią charakterystyczne niebieskofioletowe zabarwienie.]
matura z chemii 2012 - poziom rozszerzony część 1 - część 2 - część 3